Is een vertrouwenspersoon verplicht?

Veiligheid op de werkvloer wordt (gelukkig) steeds belangrijker in onze maatschappij. Door recente ontwikkelingen bij grote firma’s, komt dit onderwerp in hoog tempo steeds meer ter sprake. Zo ook in de politiek. De tweede kamer heeft een versneld wetsvoorstel ingediend. Hierin wordt het hebben van een vertrouwenspersoon verplicht voor alle bedrijven, met als doel dergelijke misstanden op de werkvloer te voorkomen. Op 23 mei 2023 heeft er een stemming in de tweede kamer plaats gevonden, waarbij er een meerderheid zich heeft uitgesproken voor het verplicht stellen van een vertrouwenspersoon bij bedrijven met meer van 10 medewerkers. Het is nu afwachten totdat de eerste kamer hier ook mee akkoord gaat.

Waarom een vertrouwenspersoon wettelijk verplichten stellen?

Werkgevers, groot of klein, zijn vanuit de Arbowet wettelijk verplicht om een veilige werkomgeving te bieden aan werknemers. Aandacht schenken aan psychosociale arbeidsbelasting van werknemers valt onder de Arbowet. Het voorgelegde wetsvoorstel verplicht werkgevers een vertrouwenspersoon aan te stellen, ongeacht de bedrijfsomvang. Daarmee wil de tweede kamer de rechtspositie van de vertrouwenspersoon in organisaties versterken. Het voorstel moet bijdragen aan gedragsverandering, met als gevolg een veiligere werkplek voor alle medewerkers.

Een vertrouwenspersoon is een intern of extern persoon waarmee medewerkers van een bedrijf vertrouwelijk kunnen spreken over ongewenste omgangsvormen of niet integer handelen. Hieronder valt bijvoorbeeld het melden van pesten, (seksuele) intimidatie, discriminatie, maar ook machtsmisbruik, fraude of diefstal. Deze zaken kunnen vervelende gevolgen hebben voor uw medewerkers, dus is het prettig als ze dit vertrouwelijk kunnen bespreken met een onafhankelijk persoon. De rol van een vertrouwenspersoon is het opvangen en begeleiden van de medewerker, om deze vervolgens voor te lichten en te informeren over de eventuele vervolgstappen.

Welke opties zijn er voor werkgevers?

Zodra de wetswijziging wordt doorgevoerd, heeft u als werkgever in principe twee mogelijkheden. Het aanstellen van een interne vertrouwenspersoon, of het aanstellen van een externe vertrouwenspersoon. Beide opties vallen onder de wetswijziging en als werkgever kunt u zelf die keuze maken.

Het aanstellen van een interne vertrouwenspersoon houdt in dat er binnen uw organisatie een medewerker de rol van vertrouwenspersoon krijgt. In dat geval is deze medewerker een vertrouwenspersoon naast zijn/haar eigen functie. Om deze rol zo goed mogelijk uit te voeren moet de werkgever de vertrouwenspersoon opleiden. Het is namelijk verplicht om een aantal cursussen en certificaten te behalen als vertrouwenspersoon. Dit is voor beide partijen een kostbare investering, niet alleen van geld, maar ook van tijd. Houd daarmee rekening dat deze werknemer ook zijn/haar baan op kan zeggen, met als gevolg dat u opnieuw moet investeren in een interne vertrouwenspersoon. Ook kan er een situatie voorkomen waarin de interne vertrouwenspersoon een conflict heeft met een medewerker, of andersom. In dit geval wordt het probleem intern oplossen lastig.

Wanneer u ervoor kiest een externe vertrouwenspersoon in te zetten, huurt u een gecertificeerde, onafhankelijke vertrouwenspersoon in. Deze vertrouwenspersoon is vaak aangesloten bij een organisatie die zich hierin specialiseert. Dit scheelt u veel tijd en opleidingskosten. Uw medewerkers kunnen beroep doen op de vertrouwenspersoon als dat nodig is. Dat kan gaan over een melding van ongewenste omgangsvormen, maar ook van niet integer handelen. Wanneer u een extern vertrouwenspersoon inschakelt bent u zeker van professionele hulp en de meest actuele kennis.

Lees hier meer over de verschillen tussen interne- en externe vertrouwenspersonen.

Wat zijn de gevolgen voor werkgevers zonder vertrouwenspersoon?

De ondernemingsraad of werknemersvertegenwoordiger, evenals werknemers, kunnen bij het niet naleven van deze wetgeving een klacht indienen bij het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. In het geval dat u als werkgever geen protocol heeft voor eventuele problemen op de werkvloer, kan de conclusie al snel zijn dat de organisatie er onvoldoende aan heeft gedaan om ongewenst gedrag te voorkomen. Het aanstellen van een vertrouwenspersoon en het hebben van een protocol bij ongewenst gedrag helpt werkgevers om aansprakelijkheid en/of juridische problemen te voorkomen.

Voordelen verplichting vertrouwenspersoon

De gevolgen van ongewenste omgangsvormen kunnen grote impact hebben op uw medewerkers. Slachtoffers worden niet alleen ongelukkig, maar ook minder productief. Daarnaast kunnen ze zich ziekmelden, een andere baan zoeken of zelfs arbeidsongeschikt raken. Uit onderzoek van Arbobalans uit 2020 blijkt dat werk gerelateerde psychische klachten voor 64% van de 6 miljard aan verzuimkosten zorgen. Volgens de Arbowet bent u als werkgever verplicht om goed voor uw personeel te zorgen. U moet hen niet alleen beschermen voor lichamelijke klachten, maar ook voor psychische- en sociale klachten. Het aannemen van een vertrouwenspersoon draagt bij aan het creëren van een veilige werksfeer voor uw medewerkers.

Want of u nu een groot of klein bedrijf heeft, er werken mensen. Deze mensen maken op de werkvloer van alles mee. Dat kunnen leuke dingen zijn, maar helaas ook minder leuke dingen. Het is van groot belang dat uw werknemers vertrouwelijk kunnen praten met een onafhankelijk persoon en zich gehoord voelen. Het werkt in ieders voordeel om een vertrouwenspersoon verplicht te maken. Niet alleen voor uw werknemers, maar ook voor u als werkgever is het prettig om een protocol te hebben.

Neem contact op

Veel bedrijven hebben moeite met invulling geven aan deze nieuwe wetgeving, wanneer een vertrouwenspersoon verplicht wordt voor alle bedrijven. Om die reden hebben we abonnement ontworpen voor mkb-bedrijven. Dit zorgt ervoor dat u voldoet aan de nieuwe wetgeving en dat u altijd een externe vertrouwenspersoon tot uw beschikking heeft. Meer weten? Wij helpen u graag.

Laat uw gegevens achter

voor meer informatie.